6 czerwca 2008 r. w Galerii ODK przy ul. Górniczej 12 w Łęcznej odbyła się uroczystość z okazji obchodów 25-lecia działalności Grupy Inicjatyw Plastycznych i Fotograficznych PLAMA. Uroczystość uświetniło wystąpienie chóru działającego przy CK oraz wernisaż wystawy twórczości Grupy
ŁĘCZYŃSKIE STOWARZYSZENIE TWÓRCÓW KULTURY I SZTUKI „PLAMA”
Protoplastą Grupy Inicjatyw Plastycznych PLAMA był Klub Plastyka Amatora i jego lider Piotr Baczyński – malarz, pasjonat, artysta cieszący się ogromnym autorytetem w środowisku, pierwszy lider formacji, któremu w 1983r. udało się zintegrować działalność twórczą plastyków łęczyńskich. W składzie grupy znaleźli się wówczas: Leszek Boczkowski, Zbigniew Krystjańczuk, Bogumił Brodzisz, Ryszard Miazga, Elżbieta Jegor-Milart i Eugeniusz Misiewicz.
Eugeniusz Misiewicz – fotografik dokumentalista, uwieczniający etapy rozwoju miasta na swoich zdjęciach, w roku 1986 doprowadził do przyłączenia w poczet Grupy ludzi zajmujących się fotografią – m.in. Romana Smosarskiego i Jacka Zaima. Zaznaczono ten fakt w nazwie ugrupowania – od tej chwili PLAMA stała się Grupą Inicjatyw Plastycznych i Fotograficznych.
Od pierwszych chwil istnienia Grupa działała prężnie, wspomagana przychylnością ludzi i instytucji. A byli nimi: Feliks Żukowski-dyrektor d/s pracowniczych KWK „Bogdanka”, Leszek Szafran- z-ca prezesa SM im.S.Batorego, Czesław Breś – kierownik a później dyrektor Osiedlowego Domu Kultury SM im.S.Batorego, Maciej Juszczyk-kierownik Hoteli Górniczych w Łęcznej oraz Wiesław Gustaw i Leszek Rzędzian – plastycy pracujący w Bogdance.
Spółdzielnia Mieszkaniowa im. S. Batorego udostępniła lokal, w którym artystom urządzono pracownię. Sala wystawowa Osiedlowego Domu Kultury przy Górniczej 12 od pierwszych chwil związanego najściślej z działalnością Grupy, stała się galerią i tak funkcjonuje do dziś. Nigdy nie świeciła pustkami. Kolejni twórcy prezentowali w niej swoje obrazy. Dzięki temu miastu przybyła niezwykle ważna placówka kulturalna. Kolejne prezentacje przyciągały coraz szersze rzesze mieszkańców Łęcznej – ludzi spragnionych kontaktów ze sztuką.
Plenery malarsko – fotograficzne sponsorowane przez Kopalnię Węgla Kamiennego „Bogdanka” i SM im. „S.Batorego”, plonem których były liczne wystawy sprawiały, że coraz liczniej miejscowi artyści wiązali się z formacją. Ci zawodowi i amatorzy.
W połowie lat 80-tych dokooptowali w jej szeregi: Krystyna Gałat – Grzywa, Zbigniew Cieniuch i jego syn Przemysław, Maria i Krzysztof Zuzańscy, Beata Smosarska, Bolesława Rojek, Katarzyna Obcarska, Aleksandra Adamowicz, Grzegorz Potiejuk, Mariola Walas – Witkowska, Cezary Stempel, Piotr Brodzisz – syn Bogumiła. Coraz liczniejsza osobowo Grupa w widoczny sposób zmieniła obraz Łęcznej, tworząc swoistą strukturę kulturalną miasta. Poza prezentacją własnych dokonań, członkowie rozpoczęli działalność dydaktyczną, którą objęto dzieci i młodzież. W ten sposób wychowano nową kadrę Plamowiczów. Zajęcia i warsztaty artystyczne prowadzone przez członków formacji stały się dla najmłodszych doskonałą formą spędzania wolnego czasu.
Miasto stało się istotnym ośrodkiem kulturalnym Lubelszczyzny, a na ścianach urzędów i instytucji miejskich zaczęły pojawiać się obrazy twórców zrzeszonych w „Plamie”. Wystawy, konkursy, plenery, spotkania z artystami spoza kręgu – to wszystko sprawiło, że w Łęcznej zaczęli prezentować swoje prace także znani plastycy z innych regionów.
Również poeci wyszli z ukrycia i zaczęli dzielić się swym dorobkiem artystycznym. Wydawano zeszyty literackie – pamiątki wieczorów poezji, coraz częściej organizowanych przez ODK.
W katalogu wydanym z okazji 10-lecia istnienia „Plamy” pojawiły się kolejne nazwiska: Stanisław Andrzej Winiarski, Renata Jóźwiak, Edward Czarciński.
W 1998 r. zawiązano kolejne nowe kontakty, tym razem z artystami zaprzyjaźnionych miast – węgierskiego Hajduhadkaz i włoskiego Treviolo . Zaowocowały one wyjazdami naszych artystów na plenery malarskie na Węgry, do Francji, Włoch, na Słowację i Białoruś oraz wystawami zbiorowymi Grupy w Hajduhadhaz i w Treviolo. Skład grupy powiększył się o kolejne osoby:
Monikę Baczyńską (córkę Piotra), Walentego Bąbelewskiego, Patrycję Białą, Marię Kieres - Kramek, Agnieszkę Myszak, Monikę Palinowską, Stanisława Skibińskiego, Annę Sytę, Reginę Syrokę, Ewę Szubzdę, Pawła Wawra, Pawła Brodzisza – drugiego syna Bogumiła i Urszulę Wójcik, Tomasza Raczkowskiego.
W tym okresie liderem grupy była (i jest do dziś) Maria Majka Zuzańska – zdolna akwarelistka, malarka i animator kultury.
Coraz silniejsze stały się związki plastyków z literatami – w 1991 r. wydano tomik poetycki, zatytułowany „Źrenica tęsknoty”. Dwie gałęzie sztuki zaczęły się splatać w jedność – dzięki serdecznej atmosferze otaczającej działania Grupy IPiF „Plama”. Wszelkie poczynania artystyczne – otoczone mecenatem dyrekcji CK, władz miasta oraz KWK „Bogdanka”- miały doskonałą możliwość rozwoju.
27.05.2003 r. liderzy Grupy: Piotr Baczyński i Maria Zuzańska zostali wyróżnieni przez Ministra Kultury i Sztuki honorowymi odznakami „Zasłużony Działacz Kultury” ,a Grupa Inicjatyw Plastycznych i Fotograficznych PLAMA otrzymała prestiżową nagrodą Burmistrza Łęcznej – Łęczyńskiego Odyńca Kultury A.D. 2002.
Nagroda była uwieńczeniem dwudziestoletniej działalności Grupy. Jeszcze silniej zmotywowała jej członków do wytyczenia następnych, ambitnych celów.
W ciągu dwudziestu lat zaszły zmiany w składzie osobowym „Plamy”. Niektórzy odeszli na zawsze, inni opuścili Łęczną. Przybyli następni, nowi: Dorota Bogucka, Anna i Czesław Raczyńscy (fotograficy), Kazimierz Krupa, Katarzyna Szajnog.
Dzień 12.03. 2004 r. stał się kolejną przełomową datą w historii tutejszej kultury. Tego dnia oficjalnie zostało zarejestrowane Łęczyńskie Stowarzyszenie Twórców Kultury i Sztuki PLAMA z prezesem Marią Majką Zuzańską na czele. Istnienie Stowarzyszenia jest oczywistą kontynuacją zadań realizowanych przez Grupę, lecz znacznie rozszerzonych. Ostatecznie połączyło wszystkich, którzy mają swój udział w tworzeniu kultury i prezentowaniu naszego miasta w kraju i świecie: plastyków, poetów, a także miłośników i krzewicieli sztuki.
W 2005 r. w Łęcznej odbył się I Międzynarodowy Plener Malarski, zatytułowany „Ziemia łęczyńska inspiracją dla artystów”, który na stałe wpisał się do kalendarza imprez artystycznych miasta. Plener gwarantuje możliwość wymiany doświadczeń artystycznych, promuje Łęczną w kraju i świecie - jest niezapomnianym przeżyciem dla tutejszych i zagranicznych twórców.
W 2006 r. wydano kolejny zbiór poetycki - „Zapisane w powietrzu”, a następnie w 2007r. - „Portret miłości”, w 2008r. – „Synteza uczuć”, a w 2009r. –„Zamyślenia, zadumania”. Tomiki poezji są owocem organizowanych corocznie warsztatów.
Stowarzyszenie ma w swoim dorobku również wydawnictwa prozatorskie. W 2008r. odbyła się promocja I tomu „Łęcznian” autorstwa Eugeniusza Misiewicza i Pawła Brodzisza, a w 2009r. ukazał się II tom cyklu tych samych autorów. Spisywane są także „Łęczyńskie wspomnienia”. W 2008r. ukazały się opowiadania Marii Kieres- Kramek „Łęczna w blasku szabasowych świec”, a w 2009- „Anioły nad Łęczną” tegoż autorstwa oraz „Łęczyński wrzesień 1939” Marii Kieres –Kramek i Eugeniusza Misiewicza.
Członkowie PLAMY chętnie wspierają wszelkie akcje charytatywne przekazując swoje prace m.in. na licytację podczas dorocznej Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
Stowarzyszenie skupia ludzi różnych profesji i w różnym wieku: nauczycieli, lekarzy, górników, urzędników, plastyków i studentów. Celem PLAMY jest krzewienie wśród społeczeństwa zamiłowania do sztuk pięknych, organizowanie życia kulturalnego, wychodzenie naprzeciw potrzebom środowiska lokalnego, zainteresowanie dzieci i młodzieży sztuką, stworzenie możliwości do rozwijania zainteresowań i uzdolnień, organizowanie warsztatów, konkursów i spotkań, ustanawianie nagród lub dyplomów uznania za najlepsze prace twórcze. Maria Kieres - Kramek
Zdjęcia z uroczystości można zobaczyć w galeriach na stronach ck.leczna.pl i leczna.pl